missing translation: fa.article-intro.reading-time – 08/31/2023
Eigen aan hernieuwbare energiebronnen zoals zonnepannelen en windturbines is hun onvoorspelbare opbrengst: bij meer zon en wind leveren ze meer elektriciteit, en vice versa. Het toenemende gebruik van deze energiebronnen leidt dan ook tot een stijgende behoefte aan flexibel injecteerbare elektriciteit voor ons hoogspanningsnet. Een deel van dit “regelvermogen” moet zeer snel ingeschakeld kunnen worden om frequentieafwijkingen te voorkomen. Momenteel wordt dit geproduceerd in gascentrales, maar sinds enkele maanden beschikken we in België over een grootschalig batterijpark dat deze taak kan overnemen. Dit wordt commercieel uitgebaat door het EStor-Lux consortium (RIW, Ackermans & van Haaren, CFE, BEWATT, SOCOFE, IDELUX, SOFILUX).
100 elektrische voertuigen
“Op elk moment moeten de injecties in het hoogspanningsnet gelijk zijn aan de afnames. Wanneer je je licht of pc uitzet, moet ogenblikkelijk een centrale iets minder gaan produceren, want anders begint de frequentie te schommelen,” vertelt Pierre Bayart (Managing Director BSTOR). “Vroeger was het al een uitdaging om de vraag te kunnen volgen met het productiepark. Nu komt er nog een uitdaging bij met de hernieuwbare energie waarvan de productie snel kan variëren, waardoor deze niet voorspelbaar is. Zo neemt de nood aan flexibiliteit toe, en ons project draagt hiertoe bij. Het is alsof bij ons zo’n 100 elektrische voertuigen op het hoogspanningsnet aangesloten zijn en hun batterij uitsluitend gebruikt wordt om het net in evenwicht te houden. Wanneer er een overschot aan elektriciteitsproductie is, kunnen wij die opslaan. Is er meer verbruik of minder productie dan verwacht, dan kunnen wij deze elektriciteit terug in het net injecteren.”
Concurreren met gascentrales
Vandaag gebeurt de stabilisatie via gascentrales. Maar de periodes waarin de elektriciteitsprijzen lager zijn dan de productieprijzen van deze centrales komen steeds meer voor, en worden ook langer. Pierre Bayart: “Dat komt omdat we meer periodes krijgen waarin de productie van hernieuwbare energie hoog genoeg is om tegemoet te komen aan het verbruik. In die situaties zijn we nog steeds verplicht om de gascentrales te betalen om op verlies te draaien. Met ons batterijpark willen we tonen dat dit ook kan op een manier die geen CO2-uitstoot meer veroorzaakt, terwijl we toch de benodigde flexibiliteit kunnen garanderen. Batterijen werken immers goedkoper én beter: ze reageren op de seconde, bij een gascentrale gaat dat veel trager. Zo kunnen we concurreren met de huidige gascentrales, waardoor die op termijn vervangen kunnen worden door batterijen.”
Eerste in Europa
In de rest van Europa en het Verenigd Koninkrijk zien we al soortgelijke batterijparken met een opslagduur van 30 tot 60 minuten. Het Belgische project is een van de eerste in Europa die inzet op een grotere opslagcapaciteit: 120 minuten om het systeem te laden en ontladen. Hierdoor kunnen frequentere en langere activeringen geleverd worden om het evenwicht te garanderen. Cédric Legros (EStor-Lux): “De elektriciteit die wijzelf gebruiken om de batterijen op te laden, komt op dit moment gewoon van het net. De energiebron is dus niet bepaald. Wanneer er in de toekomst grotere producties van hernieuwbare energie zijn en de batterijen een nog grotere opslagcapaciteit bereiken - bijvoorbeeld 4 tot 8 uur - krijgen we nieuwe mogelijkheden. Op dat moment kan een veld van zonnepanelen of offshore windturbines gekoppeld worden aan een batterijpark, de hier geproduceerde elektriciteitsoverschotten opslaan en deze vrijgeven wanneer de vraag weer groter is.”
Opladen van bedrijfswagens
Grote bedrijven of supermarkten die zonnepanelen of windturbines koppelen aan een eigen batterijpark wordt volgens beide heren de toekomst. “Zo kan de batterij functioneren als een lokale buffer van 100% hernieuwbare energie. Naast het aandrijven van de professionele activiteiten kunnen ze bijvoorbeeld ook gebruikt worden voor het opladen van bedrijfswagens, wat veel goedkoper is dan elektriciteit van het net halen. Een soortgelijke innovatie op kleinere schaal die we nu al zien opduiken, is een buurtbatterij. Hierbij worden energie-overschotten (van bijvoorbeeld zonnepanelen op de huizen) opgeslagen in een lokale batterij, om deze tijdens verbruikspieken af te nemen. Ook bij EStor-Lux rijpen innovatieve toekomstplannen: we streven naar een capaciteit van 150 megawatt, waarvan we de financiering rond willen hebben tegen 2025-2026. Dat is vijftien maal hetgeen we nu in Bastenaken hebben, maar verdeeld over 3 of 4 sites met een grotere capaciteit,” besluit Pierre Bayart.
